KONUYU OKU
2. VAHİY OLAYI VE KUR’AN
Kur’an’ın İyi Anlaşılabilmesi İçin Bilinmesi Gereken Terimler

KUR’AN’ IN İYİ ANLAŞILABİLMESİ İÇİN MUTLAKA BİLİNMESİ GEREKEN TERİMLER

 

A) İLAH:

 

1) Yüce makam ve otorite sahibi,

2) Korkulan ve itaat edilen,

3) Yardım istenilen,

4) Güç ve kudret sahibi,

5) İhtiyaçları gidermek için çare yaratan,

6) Emniyete çıkaran,

7) Yapılan dualara karşılık veren,

8) Gerektiğinde azap veren,

9) Mülkünde ve hükmünde ortağı olmayan,

10) Boyun eğilmesi ve ibadet yapılması gereken,

11) Göklerde ve yerde hükmü geçen, 

12) Her şey onun iradesine bağlı olan,

13) Emir ve yasak koyan, yani dünya ve ahirette insanların mutlu olmasını sağlayacak ibadet ve ceza yasalarını koyan anlamlarına gelmektedir. Ama ne acı ki insanların en çok yanıldığı ve şirk karıştırdığı ilâhi bir sıfattır.

 

Bu nedenle geçmiş hatalara düşülmemesi için Kelimeyi Şahadetin ve Nas suresinin daha iyi anlaşılabilmesi için bu kavram iyi bilinmelidir.

 

B) RAB: Vahiyle bildirilen ilk isimdir;

 

1) Her şeyin sahibi,

2) Yer ve gökleri yaratan,

3) Dirilten ve öldüren,

4) Her istediğini yapan,

5) Üstünlüğü kabul edilen,

6) Güvenilen ve er geç kendisine dönülen,

7) Her şeyi kendi kuralı ile yaşatan ve yöneten,

8) Hidayeti gösteren,

9) Durumu düzelten, adım adım olgunluğa ulaştıran,

10) Rızık veren yani yediren, içiren, giydiren,

11) Koruyan, gözeten ve ihtiyaçları karşılayan,

12) İbadet ve hamd edilen,

13) Kefil olan,

14) Terbiye ve ıslah eden yani dünya ve ahireti yaratıp içindekileri maddeten ve manen eğiten ve doyuma ulaştıran anlamlarına gelmektedir. Kur’an da çok fazla tekrarlanmasının sebebi gerçek terbiyenin ancak Rabbe dayanılarak yapılacağına bir işarettir. 

15) Dünyadaki sosyal düzenin hiç aksamadan devam edebilmesi Rab sıfatı ile açıklanabilir. Eğer bu düzen olmasaydı her şey kaosa dönebilirdi. Rab sıfatının tezahürüne birkaç örnek;

                  a) Her hayvanın içgüdüsü ile kendine has görevleri yapması,

                  b) Anne ve evlat arasında görev ve sevgi bağının oluşması ve sürmesi,

                  c) Tohumun aşağıya doğru kök salarken yukarı doğru büyümesi vs.

     

Fatiha ve Felak surelerinin daha iyi anlaşılabilmesi için bu sıfat da iyi bilinmelidir.

 

C) MELİK:

 

1) Âlemlerin tek sahibi olup zaaf göstermeden kâinat çarkını çok düzenli olarak sürdüren,

2) İdareciliği ezeli ve ebedi olan,

3) Her iki âlemi yöneten ve hiçbir şeyi başıboş bırakmayan,

4) Mülk, adalet ve büyük mahkemenin sahibi,

5) Çok ince hesap soran, ceza ve mükâfat verme gücü olan anlamlarına gelmektedir.

 

Nas suresinin iyi anlaşılabilmesi için bu sıfat da iyi bilinmelidir.

 

D) TAĞUT:

 

1) Hakkın karşısında olan her şey, örneğin şeytan, kâhin, sihirbaz, büyücü, ilahlık taslayan firavun ve takipçileri, dikilen putlar vs.

2) Allah’ ın emir ve hükümlerini geçersiz kılmak için icat edilen her şey, örneğin idealler, ideolojiler, armalar, normlar, sistemler vs.

 

En açık ifade ile İslam’ la savaşan tüm kurumlar, liderler, toplumlar Tağut kategorisinde yer almaktadırlar.

 

Bu konuda;

 

1) Nahl 36 / 270’ ya göre “ Puta (Tağuta) kulluktan kaçınılması “ emredilmekte,

 

2) Nisa 60 / 87’ a göre “ Tağutla yargılanmak isteyenlerin iman iddialarının boş olduğu “ bildirilmektedir. Bu noktanın çok ince ve hayati bir tercih olduğu unutulmamalıdır.

 

Sonuç olarak insan ya Allah’ a ya da tağuta kulluk yapar, çünkü kulluğun üçüncü hali yoktur.

 

E) DİN:

 

1) Tercih edilen ve tutulan yol,

      2) Adet, millet, düzenleyici fikirler topluluğu,

      3) Sistem veya statüko,

      4) Allah’ ın çizdiği hudutlar,

      5) Uyulunca mükâfat, çiğnenince ceza getiren kutsal hayat kaideleri,

      6) Kutsal ve yüce tanınan güce eğilme ve emrine uyulma,

      7) En çok sevilen ve cazip gelen yol,

      8) Üstünlük, egemenlik,

      9) İtaat gereken kutsal emirler,

      10) Kutsal bilenerek yaşanan ve yaşatılan, uğrunda ölünebilen yaşama şekli,

      11) Hayat nizamı,

      12) İyi akıl sahiplerinin kendi istekleri ile tercih ettiği, kendini dünyada ve ahirette kurtaracağına inandığı kanunlar sistemi anlamlarına gelmektedir.

 

Özellikle Maun suresini daha iyi anlayabilmek için bu kavram iyi bilinmelidir. 

 

      F) İBADET:

 

      1) İtaat ve tevazu gösterme,

      2) Köle ve kulluk yapma,

      3) Boyun eğme, isyan etmeme ve yüceltme,

      4) Efendi veya yüce kabul edilene sıkı sıkıya bağlanma,

      5) Emir ve yasağa göre yaşama,

      6) Eğilme, secde etme ve güvenip dayanma,

      7) Birine yönelme ve onun sözünü taşıma,

      8) İmanın yapı direklerini ayakta tutma,

      9) Yaratıcıya bir teşekkür şeklidir.

 

Fatiha suresinin daha iyi anlayabilmek için bu kavram iyi bilinmelidir.

 

Not: İnsanlar tarih boyunca ya peygamberler vasıtasıyla ya da yerlere, göklere, tabiattaki ince dengeye bakarak Allah’ a inanmışlar; fakat yukarıda sayılan terimlerde yani ilahi sıfatlarda yanılmışlar ve şirke düşmüşlerdir. Bir daha bu hataya düşülmemesi için bu terimleri yalnız Allah’ a bağlantı kurarak okumalı ve düşünmelidirler.